33 GODINE OD UBISTVA ANTE VLAŠIĆA: Istinski rodoljub i patriota

U nedjelju, 22. decembra 2024.godine, navršilo se tačno 33 godine od ubistva Ante Vlašića, sekretara Opštinskog sekretarijata za narodnu odbranu u Bihaću i člana užeg rukovodstva bihaćkog HDZ-a.  

ANTE VLAŠIĆ, sin Križana, rođen je 12.06.1949.godine u mjestu Sovići, općina Grude, SR Bosna i Hercegovina. Završio je Zrakoplovnu tehničku podoficirsku školu i Fakultet organizacionih nauka. Prije rata obavljao je radne zadatke i poslove na službi u JNA a kasnije u„Kombiteksu“,gdje je radio na poslovima rukovođenja planom i analizom. Na prvim višestranačkim izborima, održanim 18.11.1990.godine, izabran je kao odbornik u Skupštinu opštine Bihać (kao treći na listi HDZ-a). Odrekao se mandata odbornika, jer je dana 22.01.1991.godine, na sjednici Skupštine opštine Bihać, izabran za sekretara Sekretarijata za narodnu odbranu opštine Bihać.

Kao istinski rodoljub i patriota, Ante se odmah uključio u organiziranje i pripremu odbrane Bihaća i okruga od agresije,jer je sve ukazivalo da će do toga doći. Radeći jedno vrijeme na Vojnom aerodromu „Željava“, ostvario je mnoge kontakte sa pilotima, kao i drugim aktivnim vojnim i građanskim licima na službi u JNA,  koje će kasnije koristiti u prikupljanju važnih obavještajnih informacija u odbrambenim pripremama. Osim toga, uspostavio je saradnju i sa svim pojedincima i grupama, koji su na bilo koji način bili uključeni u odbranu BiH od agresije. Posebno dobru saradnju ostvario je sa rukovodstvom Patriotske lige Bihaća, te često prisustvovao na zajedničkim sastancima u prostorijama SDA Bihaća (u zgradi bivšeg Higijenskog zavoda), ali i na drugim mjestima. Bio je izuzetno hrabar čovjek i bez ikakvog dvoumljenja donosio odluke i izvršavao naređenja i preporuke državnih organa Bosne i Hercegovine, koja su često bila u suprotnosti sa naređenjima i zahtjevima, koja je kao sekretar Sekretarijata za narodnu odbranu Bihaća dobivao od vojnih organa.

Iako je dobio zahtjev od Komande vojnog okruga Banja Luka da izvrši  mobilizaciju jedne jedinice TO i dvije ratne jedinice (oko 1.500 ljudi), isti je to odbio izvršiti, po preporuci Ministarstva za odbranu BiH, jer nemaju karakter vojne vježbe, niti provjeru bojeve gotovosti.

Postupio je u skladu sa Odlukom Vlade Bosne i Hercegovine, da se na služenje vojnog roka regruti upućuju samo u Bosnu i Hercegovinu i Makedoniju, pa je tako od ukupno 200 regruta, koliko je bilo planirano u septembarskom roku 1991.godine, na odsluženje vojnog roka upućeno oko 40 regruta, od kojih 23 u Srbiju i Crnu Goru, koji su se za to dobrovoljnoprijavili.

Svim vojnicima koji su pobjegli iz JNA (kojih jezaključno sa 03.10.1991.godine bilo 33, prijavljenih u Sekretarijat), kao i vojnicima koji su se vratili iz Slovenije kao zarobljenici TO Slovenije, u dogovoru sa komandom Garnizona JNA u Bihaću, omogućeno je dosluženje vojnog roka na području opštine Bihać.

Nakon dobivenih informacija da su dana 06.10.1991.godine, na aerodrom Željava stigla 2 aviona MIG-21, koji se pripremaju za borbeno polijetanje prema Zagrebu, Ante je istu večer, preko člana PL Bihać, dostavio tu informaciju u SIS R Hrvatske, o mogućim napadima na Sabor, Banske dvore ili katedralu u Zagrebu. Pripadnici SIS-a su se doslovice ismijali na ovu informaciju, misleći da se radi o običnim glupostima. Kada su sutradan u 15 sati, dva aviona MIG-21 raketirali Banske dvore u Zagrebu, pripadnicima SIS-a, zbog svoje neodgovornsti prisjeo je smijeh, zbog čega su pozvani na odgovornost.

Poseban doprinos Ante Vlašić je dao u organiziranju i pomoći pilotu JNA,Danijelu Boroviću, koji je sa aerodroma Željava s avionom prebjegao u Pulu, pa je tako R Hrvatska dobila prvi nadzvučni avion MIG-21. Ante je započeo cijelu akciju, uz saradnju sa pripadnicima PL Bihać, ali nažalost nije dočekao konačni ishod, jer je ubijen na području Velike Kladuše, dana 22.12.1991.godine.

Kakoizašto jeubijen Ante Vlašić?

U nedjelju, 22.12.1991.godine, oko 17,00 sati, Ante Vlašić je došao kod prijatelja Cindrić Milana, u mjesto Šmrekovac, općina Velika Kladuša, gdje je inaće često dolazio, a posebno u zadnju godinu dana.Razlog njegovih čestih dolazaka, pored posjete bliskog prijatelja, bile su i određene stranačke aktivnosti, ali svakako i prikupljanje vrlo važnih informacija o dešavanju na tom području.

Šmrekovac se nalazi oko četiri kilometra jugozapadno od Velike Kladuše, na samoj granici s R Hrvatskom.Jedino je mjesto sa hrvatskom većinom u općini Velika Kladuša.Sa teritorije R Hrvatske svakodnevno se pucalo po Šmrekovcu, iz automatskih pušaka, puškomitraljeza i mitraljeza, protivavionskih topova, minobacača, a povremeno i iz samohotki i tenkova.

Prije Antinog dolaska u Šmrekovac, podmetnut je požar na jednoj kući, u vlasništvu osobe hrvatske nacionalnosti (izvjesnog Samardžije zvanog „Duda“), koja se nalazi na teritoriji R Hrvatske.Oko 18,00 sati začula se pucnjava iz pravca Pašinog Potoka i Kiurinskog Sela, koja su nasuprot selu Šmrekovac, koja je bila sa kraćim i dužim rafalima iz automatskih pušaka i puškomitraljeza.

U namjeri da utvrde šta se dešava, Ante i Milan su krenuli u obilazak mjesta Šmrekovac. U momentu kad su se nalazili u blizini kuće Kalić Dragana (koja se nalazi oko 250 metara od granice sa R Hrvatskom), oko 19,00 sati, ponovo se čula rafalna paljba iz automatske puške. Tom prilikom ubijen je Ante Vlašić, dok je njegov prijatelj, Cindrić Milan iz Šmrekovca, općina Velika Kladuša, lakše ranjen.Obdukcijom, koja je izvršena u RMC Bihać, utvrđeno je da je uzrok smrti Vlašić Ante ustrelna rana od zrna, calibar 7,62 mm, što dovodi do zaključka da je pogođen iz poveće udaljenosti.

U ime Izvršnog odbora i zaposlenih u Skupštini opštine Bihać, na komemorativnom skupu od Ante Vlašića se oprostio potpredsjednik Izvršnog odbora, Slobodan Todić, dok su na komemorativnom skupu Regionalnog odbora HDZ-a,o Anti Vlašiću govorili Tomo Ćurić i Ante Šantić.

Nije mi poznato, da li je i kako je završena istraga po ovom ubistvu ? Činjenica je da je Ante Vlašić, kao član Općinske izvršne vlasti u Bihaću, ubijen metkom ispaljenim sa područja druge države (R Hrvatske) i to baš 22. decembra, na jubilarnu 50. godišnjicu rađanja i stasanja JNA. Upravo toga dana, u svim jedinicama Bihaćkog garnizona svečano je obilježen Dan JNA, kojom prilikom su dodjeljena priznanja starješinama i vojnicima, te izvršena redovna i vanredna unapređenja. Tako je u čin pukovnika vanredno unaprijeđen Milan Meničanin, komandant Bihaćkog garnizona JNA te odlikovan Ordenom za hrabrost. Metak, kojim je ubijen Ante Vlašić, vlasništvo je upravo te JNA, koja je to ustupila i podijelila Srbima na području R Hrvatske, te na taj način izvršila naoružavanje srpskog naroda. Postavlja se sasvim logično pitanje, da li je Ante Vlašić ubijen zalutalim zrnom ispaljenim sa teritorija R Hrvatske ili planiranim djelovanjem snajperista, odnosno da li se radi o političkom ubistvu?

Za ukupan lični doprinos u pripremi i organizaciji odbrane od agresije na Bihać i cijelu regiju, Ante Vlašić je zasigurno zaslužio neka od najviših priznanja i odlikovanja, koja se dodjeljuju pojedincima po tom pitanju. Nije mi poznato, da li je to zaista i dobio ? Ako jeste, onda je to u svakom pogledu zasluženo. Ako nije, prilika je da se to ispravi za Dan Grada Bihaća, kada se inače dodjeljuju gradska priznanja i nagrade. Osim toga, mišljenja sam da jednu bihaćku ulicu ili trg, treba nazvati po njegovom imenu, jer on to zaista zaslužuje.

Neka ti je lahka zemlja bosanska!

Zahid Filan

Objavio: usn krajina

Bihać Kanton